Zo kies je de juiste led-lamp

Energie besparen op een makkelijke manier? Dat kan met led-lampen! Led-lampen verbruiken veel minder stroom dan oude gloeilampen of halogeenlampen. Ze zijn wel 90% zuiniger. Dat merk je meteen op je energierekening.

Heb je nu nog gloeilampen of halogeenlampen? Dan is het slim om deze te vervangen. Zelfs als ze nog werken! Spaarlampen kun je laten hangen tot ze kapot zijn. Daarna kun je ook die vervangen door een led-lamp. 

Er zijn veel verschillende soorten led-lampen te koop. Het kan lastig zijn om de juiste te vinden. Met dit stappenplan maak je de juiste keuze. Zo koop je een led-lamp die goed past. 

Stap 1: Welke lamp heb je nu?

Hoe herken je een gloei- of halogeenlamp?

Hou je hand eens dicht bij de lamp als deze aanstaat. Voel je de warmte ervan afstralen? Dan heb je waarschijnlijk een gloei- of halogeenlamp. Deze worden behoorlijk warm, en verbruiken daardoor veel energie. Als je deze lampen vervangt, kun je dan ook veel energie besparen.

Hoe herken je een spaarlamp?

Soms heeft een lamp even de tijd nodig om op volle sterkte te branden. Je zet hem aan, en hij wordt langzaam feller. En hij wordt minder heet dan een gloeilamp. Dit is vaak het teken dat je een spaarlamp hebt. Deze lampen zijn al zuiniger, dus die kun je gerust laten hangen tot ze echt op zijn. Dan kun je de spaarlamp vervangen voor een led-lamp. 

Hoe herken je een led-lamp?

Brand je lamp direct fel als je het licht aandoet? En blijft hij bijna koel als je hem aanraakt? Dan heb je al een led-lamp! Een led-lamp is heel zuinig en hoef je daarom niet te vervangen. 

Stap 2: Welke informatie staat er op je lamp?

Als je eenmaal weet welke lamp aan vervanging toe is, ga je op zoek naar de informatie die op de lamp zelf staat. Meestal staan er letters en cijfers op het doorzichtige deel, van glas of kunststof. Deze kleine codes helpen je de juiste nieuwe led-lamp te vinden.

Op de afbeelding zie je van links naar rechts: 3 gloeilampen, 3 spaarlampen en een led-lamp.

De pasvorm: de fitting

De 'fitting' is het stukje van de lamp dat je in de lampenhouder draait of klikt. Dit is heel belangrijk, want de nieuwe lamp moet natuurlijk wel passen!

• De ‘draai’-fitting (of schroeffitting): Dit zijn de meest voorkomende lampen. De letter ‘E’ staat ervoor. Het cijfer achter de ‘E’ vertelt hoe breed de schroef is, in millimeters. 

  • E27: Dit is de meest voorkomende, grote fitting. De schroef is 27 mm breed.

  • E14: Dit is de kleinere variant. De schroef is 14 mm breed. 

• De ‘klik’-fitting (met pinnetjes): Deze lampen hebben kleine pinnetjes die je in de lampenhouder klikt. Het cijfer geeft de afstand tussen de pinnetjes aan. 

  • GU4 en GU10: Dit zijn bekende spotjes. Bij GU4 is de afstand tussen de pinnetjes 4 mm, bij GU10 is dat 10 mm. 

De kracht van het licht: Lumen (Lm)

Vroeger sprak je over 'Watt' (W) als je het over de felheid van een lamp had. Bij led-lampen gebruik je een nieuwe term: 'Lumen' (Lm). Lumen vertelt je precies hoeveel licht de lamp geeft. Hoe meer Lumen, hoe feller het licht.

In de tabel hieronder hebben we Lumen vergeleken met Watt:

Stel je wilt een gloeilamp in de woonkamer van 40 Watt vervangen. Dan zoek je naar een led-lamp met 400 tot 500 Lumen voor dezelfde felheid. 

De vorm van de lamp

Wil je zeker weten dat je nieuwe led-lamp mooi past in je lampenkap? Kies dan dezelfde vorm als je oude lamp. Denk aan de klassieke 'peer', de ronde 'kogel' of de elegante 'kaars'. Je kunt de oude lamp meenemen naar de winkel of er een foto van maken. Zo heb je alle informatie bij de hand als je een nieuwe led-lamp uitzoekt. 

Stap 3: De juiste sfeer kiezen

Nu je de technische kant gehad hebt, ga je kijken naar iets heel persoonlijks: de sfeer van het licht. En of je de lamp wilt kunnen dimmen.

De kleur van het licht: Kelvin (K)

Led-lampen kunnen allerlei kleuren licht geven, van warm geel tot koel wit. De kleur van het licht druk je uit in Kelvin' (K).

• Hoe lager het Kelvin-getal, hoe warmer en geler het licht. Denk aan de gezellige gloed van een kaars of een ouderwetse gloeilamp (rond de 2700 K).

• Hoe hoger het Kelvin-getal, hoe koeler en witter, soms zelfs blauwer, het licht is. Dit is fijn voor werkplekken.

Voor een fijne, warme sfeer in de woonkamer, vergelijkbaar met je oude gloeilampen, kies je het beste een led-lamp met ongeveer 2700 Kelvin. 

Op de afbeelding zie je de kleur van het licht van links 1.000 Kelvin tot rechts 10.000 Kelvin.

Heb je dimmers?

Heb je dimmers om de lampen te verstellen? Oude dimmers zijn vaak gemaakt voor lampen die veel stroom verbruiken. Led-lampen verbruiken juist heel weinig stroom en werken daarom anders. Je hebt een speciale led-dimmer nodig. Deze dimmers kunnen omgaan met het lage stroomverbruik van led-lampen en voorkomen knipperen of niet goed dimmen.

Stap 4: De nieuwe led-lamp kopen

Je bent nu helemaal klaar om de perfecte led-lamp te kiezen! Je hebt alle kennis in huis om een miskoop te voorkomen. Voordat je afrekent, kun je nog even deze snelle controlelijst doorlopen: 

• Is de fitting precies hetzelfde? Zo weet je zeker dat de lamp past.

• Geeft de lamp de juiste hoeveelheid licht (Lumen)? En heeft hij de lichtkleur (Kelvin) die je wil?

• Wil je de nieuwe led-lamp kunnen dimmen? Zorg dan dat je ook een led-dimmer koopt.

• Heb je een andere vorm gekozen? Controleer dan of deze nieuwe vorm ook echt past.

Waar koop je een led-lamp?

Led-lampen zijn tegenwoordig bijna overal te koop. Je vindt ze in bouwmarkten, supermarkten en uiteraard bij speciaalzaken voor verlichting. Ook online zijn er veel webwinkels waar je terechtkunt. Ga je naar een fysieke winkel, dan kun je vaak direct advies vragen. 

Extra tips

• Begin slim: vervang als eerste de lampen die je het meest gebruikt. Daar bespaar je direct het meeste mee.

• Vraag om hulp: Twijfel je toch nog? Neem dan je oude lamp mee naar de winkel en vraag advies. 

• Probeer de lamp uit: Soms kun je in de winkel testen hoe de lamp brandt. Of vraag of je de lamp mag ruilen als het licht toch niet bevalt. Dit geeft je meer zekerheid. 

• Kijk naar het energielabel: Lampen met energielabel B of C zijn de zuinigste lampen die er op dit moment zijn.

• Je oude gloeilamp of halogeenlamp mag je gewoon bij het restafval weggooien. Spaarlampen en led-lampen kun je het beste inleveren bij de milieustraat, supermarkt of bouwmarkt.