Bodem warmtepomp

Overweeg je een bodem warmtepomp? In dit artikel leggen we uit wat een bodem warmtepomp is, hoe deze werkt, en wat de voordelen en nadelen zijn. We bespreken ook de kosten, de besparingen en of je huis geschikt is voor een bodem warmtepomp.

Wat is een bodem warmtepomp?

Een bodem warmtepomp haalt warmte uit de grond onder je tuin. Er worden lange buizen tot wel 100 meter diep in de bodem geboord. Door de buizen stroomt water dat de warmte uit de grond haalt. De warmtepomp gebruikt deze warmte om je huis te verwarmen. 

De temperatuur in de bodem is het hele jaar door tussen de 10℃ en 12℃. Dit is een goede warmtebron om je huis mee te verwarmen in de winter en te koelen in de zomer. Door de stabiele temperatuur werkt de warmtepomp het hele jaar even zuinig. 

Is jouw huis geschikt voor een bodem warmtepomp?

Om een bodem warmtepomp te gebruiken, moet je huis goed geïsoleerd zijn. Daarnaast moet je verwarmingssysteem geschikt zijn voor lage temperaturen, zoals vloerverwarming of lage temperatuur radiatoren.

Ruimte voor de bodembron

Voor een bodem warmtepomp heb je ruimte in de tuin nodig. Er moeten namelijk buizen in de grond worden geboord. Heb je een kleine tuin of muren van andere woningen rondom je tuin? Dan kan het moeilijk zijn om de grondboring uit te voeren. 

Verschillende soorten bodembronnen

Als we het over een bodem warmtepomp hebben, bedoelen we meestal dat er verticaal buizen in de grond worden geboord. Maar er zijn ook andere manieren om de warmte uit de bodem te gebruiken. 

Horizontale bodembron

Bij een horizontale bodembron liggen de buizen 1 tot 2 meter diep in de grond. Omdat de buizen horizontaal liggen heb je veel ruimte nodig. Namelijk minimaal 200 m2.

Warmtekorf

Een warmtekorf is een opgerolde buis die in de grond wordt geplaatst. Meestal ligt een warmtekorf 1 tot 4 meter diep in de grond. 

Energiepaal

Een energiepaal is een heipaal met buizen die de warmte uit de grond naar je huis brengt. Dit is alleen geschikt voor nieuwbouw of grote verbouwingen. Er zijn vaak meerdere palen nodig voor 1 woning.

Rivier of meer

In sommige gevallen kan een rivier of meer als warmtebron gebruikt worden. De buizen kunnen in stilstaand of stromend water worden gelegd. 

Koelen met een bodem warmtepomp

Met een bodemwarmtepomp kun je je huis ook koelen. Dit heet ‘passief koelen’. Deze manier van koelen kost weinig energie. Dit komt doordat je de koelte uit de grond kunt halen. Het koelen van je huis kost ongeveer €15 per jaar. Dit is veel goedkoper dan koelen met een buitenlucht warmtepomp of airco. Wil je weten hoe koelen met een warmtepomp werkt? Dat lees je op onze pagina over koelen met een warmtepomp.

Rendement van een bodemwarmtepomp

Een bodem warmtepomp heeft een hoog en constant rendement. Dit komt doordat de temperatuur in de bodem het hele jaar bijna hetzelfde blijft. Om een goed beeld te krijgen van het energieverbruik kijken we naar de COP of SCOP van een warmtepomp. 

COP

De COP (Coëfficiënt of Performance) is een getal dat laat zien hoe efficiënt de warmtepomp werkt. Bijvoorbeeld, als de warmtepomp 1 kWh stroom gebruikt en daarmee 4,5 kWh warmte levert, is de COP 4,5. Dit betekent dat de warmtepomp een rendement van 450% heeft. Vergeleken met een cv-ketel is dat meer dan 4x zo zuinig. 

De COP van een warmtepomp wordt meestal berekend voor een temperatuur van 7℃. Het is dus een momentopname. De COP van een gemiddelde bodemwarmtepomp is 4,7.

SCOP

De SCOP (Seasonal Coefficient of Performance) geeft het rendement van de warmtepomp over een heel jaar weer. Het houdt rekening met veranderingen in temperatuur door de seizoenen. De SCOP van een bodem warmtepomp is ongeveer 5,2. 

Heb je een vergunning nodig?

De aanleg van een bodem warmtepomp moet je bijna altijd melden bij de gemeente. Soms heb je ook een vergunning nodig. Je hebt een vergunning nodig als je dieper dan 50 meter boort of als de warmtepomp gevaarlijke stoffen gebruikt. 

Doe de vergunningcheck van het Omgevingsloket. Zo kom je erachter of je voor je warmtepomp een vergunning nodig hebt.

Kosten en besparing bodem warmtepomp

We laten in een voorbeeld zien hoeveel je kunt besparen door over te stappen van een cv-ketel naar een bodem warmtepomp. 

We gaan in het rekenvoorbeeld uit van een voorbeeldwoning:

• Vrijstaande woning uit 2005 van 160 m2 woonoppervlak

• Het gasverbruik is 1.700 m3 per jaar

• Koken wordt gedaan op een inductiekookplaat

We gaan ervan uit dat de woning al geschikt is om op lage temperatuur te verwarmen met een warmtepomp. We houden in de berekening rekening met inflatie en de prijsstijging voor gas en stroom. 

Optie 1: Nieuwe cv-ketel

De kosten voor een nieuwe cv-ketel zijn ongeveer €2.300 (prijspeil januari 2025). Het gasverbruik van de woning is 1.700 m3 per jaar. Dit kost €2.300 per jaar (€1,35 per m3, prijspeil januari 2025). Over een periode van 15 jaar zijn de totale kosten:

Optie 2: Bodem warmtepomp

De kosten voor een bodem warmtepomp zijn ongeveer €25.000, inclusief subsidie (prijspeil januari 2025). De warmtepomp gebruikt 3.360 kWh stroom per jaar. Dit kost €1.010 per jaar (€0,30 per kWh, prijspeil januari 2025). Door de woning aan te sluiten op een warmtepomp, heb je geen gas meer nodig. Hierdoor bespaar je €310 op de vaste kosten. 

Op de lange termijn is de bodem warmtepomp dus €4.000 goedkoper dan een nieuwe cv-ketel.