Uw woning duurzaam maken heeft een hoop voordelen. Een lagere energierekening, meer wooncomfort en het is goed voor het milieu. Maar wat is slim om te doen? Kunt u beter starten met het isoleren van de vloer of juist met zonnepanelen?
Aan de basis van verduurzamen staat de zogenaamde trias energetica. Dit is een soort stappenplan waarmee zo efficiënt mogelijk met energie wordt omgegaan. De meeste energie die wordt gebruikt in de woning is voor verwarming en elektriciteit.
U kunt zich voorstellen dat alle energie die wordt bespaart, ook niet hoeft te worden opgewekt. De energievraag verkleinen is daarom stap 1. De energie die wel nodig is, wordt idealiter zo veel mogelijk duurzaam opgewekt. Fossiele energie die nog écht nodig is, wordt als laatste en zo efficiënt mogelijk gebruikt.
1. Energie besparen 2. Energie duurzaam opwekken 3. Indien noodzakelijk, fossiele brandstoffen zo efficiënt mogelijk gebruiken.
Om te beginnen met energie besparen, is het belangrijk er achter te komen welke maatregel voor uw woning het meest geschikt zijn. Dit is in grote lijnen afhankelijk van twee dingen: het type woning en het bouwjaar van de woning. Deze twee factoren zijn van invloed op de energiezuinigheid van een woning en het warmteverlies wat optreedt.
Omdat door de jaren heen de voorwaarden die werden gesteld aan de energiezuinigheid van nieuwe woningen is veranderd, verschilt het per bouwperiode. Zo werd de bekende spouwmuur vanaf 1925 toegepast. Vanaf de jaren '80 werd standaard een matige vorm van isolatie toegepast in woningen, en pas vanaf 2013 zijn woningen standaard goed geïsoleerd bij de bouw.
Het type van de woning heeft invloed op het warmteverlies. U kunt zich voorstellen dat een vrijstaande woning relatief meer muuroppervlakte heeft dan een tussenwoning, en dus meer warmte verliest door de muren. Bij een vrijstaande woning is het daarom van groter belang om de muren goed te isoleren om warmteverlies tegen te gaan.
Om u inzicht te geven in wat voor uw woning de beste eerste stappen zijn, hebben wij op deze pagina per bouwperiode gecombineerd met type woning de belangrijkste energiebesparende maatregelen op een rij gezet. Hierbij is geen rekening gehouden met eventuele verbeteringen of verbouwingen die in de loop der jaren aan een woning zijn gedaan.
Het bouwjaar van uw woning kunt u vinden via het kadaster.
Woningen tot 1925
In de periode tot 1925 werden er nog geen enkele eisen gesteld aan de energiezuinigheid van woningen. Bewoners van huizen uit deze periode zijn daarom relatief veel geld kwijt aan hun energierekening. Spouwmuren bestonden nog niet. Een groot deel van de huizen uit deze bouwperiode heeft nog (ouderwets) dubbel glas of zelfs nog enkel glas. De vloer, dak en muren zijn vaak niet of nauwelijks geïsoleerd. Stap 1 richting het verduurzamen van de woning is daarom betere isolatie toepassen in de woning. Het is belangrijk om hierbij ook goede naad- en kierdichting toe te passen, anders is het net als een warmte winterjas aantrekken om warm te blijven zonder de rits dicht te doen.
Bij woningen uit deze periode wordt vaak nog op natuurlijke manier geventileerd. Dit betekent dat er frisse lucht de woning in wordt gehaald door natuurlijke luchtstromen te creëren. Denk hierbij aan het openzetten van ramen of roosters. Ook door openingen zoals naden en kieren komt frisse lucht de woning binnen. Door deze natuurlijke manier van ventileren gaat veel warmte verloren. Zeker als u investeert in goede isolatie om warmte binnen de woning te houden, is het zonde als dat vervliegt zodra u een raam open zet. U wilt natuurlijk wel verse lucht de woning in blijven halen. Daarom is stap 2 richting het verduurzamen van de woning kiezen voor goede ventilatie. Hoe kunt u dat doen? Door het toepassen van een mechanisch ventilatiesysteem met warmteterugwinning.
Stap 1: isoleren
Vrijstaande woning, 2-onder-1-kap en hoekwoningen Bij deze soorten woningen gebouwd voor 1925 geldt eigenlijk allemaal hetzelfde: er lekt heel gemakkelijk warmte weg, vooral door de muren en het dak. Warmte gaat via de muren vooral verloren door het ontbreken van een spouw. Ook oud glas speelt hier een rol. Verder stijgt warmte altijd omhoog, waardoor veel warmte verloren gaat via het dak.
De verwarmingsinstallatie moet onnodig hard werken om het binnen comfortabel en warm te houden. De belangrijkste maatregelen om dit type woning uit deze bouwperiode te verduurzamen concentreren zich daarom rondom het verbeteren van de isolatie. Op deze manier wordt het verlies van warmte voorkomen, wat zorgt voor meer comfort en een lagere energierekening.
De meest getroffen energiebesparende maatregelen voor dit type woning zijn:
Gevelisolatie
Dakisolatie
Isolerend glas
Vloer- of bodemisolatie
Naad- en kierdichting
Tussenwoning Bij een tussenwoning uit deze periode lekt warmte vooral gemakkelijk weg door het dak. Ondanks dat een tussenwoning relatief weinig muuroppervlakte heeft, gaat veel warmte verloren via de muur door het ontbreken van een spouw. Afhankelijk van de verhouding tussen muuroppervlakte en glas, gaat soms ook meer warmte verloren door de ramen.
Door het ontbreken van de isolatie moet de verwarmingsinstallatie onnodig hard werken om het binnen comfortabel en warm te houden. De belangrijkste maatregelen om dit type woning uit deze bouwperiode te verduurzamen concentreren zich daarom rondom het verbeteren van de isolatie. Op deze manier wordt het verlies van warmte voorkomen, wat zorgt voor meer comfort en een lagere energierekening.
De meest getroffen energiebesparende maatregelen voor dit type woning zijn:
Dakisolatie
Gevelisolatie
Isolerend glas
Vloer- of bodemisolatie
Naad- en kierdichting
Woningen uit 1925 - 1945
De vooroorlogse jaren '30 woningen staan bekend om hun mooie uitstraling. Daartegenover staat dat aandacht voor energiezuinigheid van woningen er in deze periode nog niet was. Bewoners van deze woningen zijn daardoor relatief veel geld kwijt aan hun energierekening. Een groot deel van de huizen uit deze bouwperiode heeft namelijk nog ouderwets dubbel glas of zelfs enkel glas, en de vloer, dak en (spouw)muren zijn vaak niet of nauwelijks geïsoleerd. Stap 1 richting het verduurzamen van de woning is daarom betere isolatie toepassen in de woning. Het is belangrijk om hierbij ook goede naad- en kierdichting toe te passen, anders is het net als een warmte winterjas aantrekken om warm te blijven zonder de rits dicht te doen.
Bij woningen uit deze periode wordt vaak nog op natuurlijke manier geventileerd. Dit betekent dat er frisse lucht de woning in wordt gehaald door natuurlijke luchtstromen te creëren. Denk hierbij aan het openzetten van ramen of roosters. Ook door openingen zoals naden en kieren komt frisse lucht de woning binnen. Door deze natuurlijke manier van ventileren gaat veel warmte verloren. Zeker als u investeert in goede isolatie om warmte binnen de woning te houden, is het zonde als dat vervliegt zodra u een raam open zet. U wilt natuurlijk wel verse lucht de woning in blijven halen. Daarom is stap 2 richting het verduurzamen van de woning kiezen voor goede ventilatie. Hoe kunt u dat doen? Door het toepassen van een mechanisch ventilatiesysteem met warmteterugwinning.
Stap 1: isoleren
Vrijstaande woning, 2-onder-1-kap en hoekwoningen Bij deze soorten woningen uit de periode 1925 - 1945 geldt eigenlijk allemaal hetzelfde: er lekt heel gemakkelijk warmte weg, vooral door de muren en het dak. Er is relatief veel muuroppervlak en de spouwmuur is vaak niet geïsoleerd. Ook oud glas speelt hier een rol. Warmte stijgt altijd omhoog, waardoor veel warmte verloren gaat via het dak.
De verwarmingsinstallatie moet onnodig hard werken om het binnen comfortabel en warm te houden. De belangrijkste maatregelen om dit type woning uit deze bouwperiode te verduurzamen concentreren zich daarom rondom het verbeteren van de isolatie. Op deze manier wordt het verlies van warmte voorkomen, wat zorgt voor meer comfort en een lagere energierekening.
De meest getroffen energiebesparende maatregelen voor dit type woning zijn:
Dakisolatie
Spouwmuurisolatie
Isolerend glas
Vloer- of bodemisolatie
Naad- en kierdichting
Tussenwoning Bij een tussenwoning uit deze periode lekt warmte vooral gemakkelijk weg door het dak. Ondanks dat een tussenwoning relatief weinig muuroppervlakte heeft, gaat veel warmte verloren via de muur. Afhankelijk van de verhouding tussen muuroppervlakte en glas, gaat soms meer warmte verloren door de ramen.
Door het ontbreken van de isolatie moet de verwarmingsinstallatie onnodig hard werken om het binnen comfortabel en warm te houden. De belangrijkste maatregelen om dit type woning uit deze bouwperiode te verduurzamen concentreren zich daarom rondom het verbeteren van de isolatie. Op deze manier wordt het verlies van warmte voorkomen, wat zorgt voor meer comfort en een lagere energierekening.
De meest getroffen energiebesparende maatregelen voor dit type woning zijn:
Dakisolatie
Vloer- of bodemisolatie
Spouwmuur isolatie
Isolerend glas
Naad- en kierdichting
Woningen uit 1946 - 1975
In de jaren 1946 tot en met 1974 werden nog geen eisen gesteld aan de energiezuinigheid van woningen. Bewoners van deze woningen zijn daardoor relatief veel geld kwijt aan hun energierekening. Woningen werden wel voorzien van een spouwmuur en in de meeste gevallen een kruipruimte onder de (houten) begane grondvloer. Een groot deel van de huizen uit deze bouwperiode heeft nog ouderwets dubbel glas of zelfs enkel glas. De vloer, de muren en het dak zijn vaak niet of nauwelijks geïsoleerd. Stap 1 richting het verduurzamen van de woning is daarom betere isolatie toepassen in de woning. Het is belangrijk om hierbij ook goede naad- en kierdichting toe te passen, anders is het net als een warmte winterjas aantrekken om warm te blijven zonder de rits dicht te doen.
Bij woningen uit deze periode wordt vaak nog op natuurlijke manier geventileerd. Dit betekent dat er frisse lucht de woning in wordt gehaald door natuurlijke luchtstromen te creëren. Denk hierbij aan het openzetten van ramen of roosters. Ook door openingen zoals naden en kieren komt frisse lucht de woning binnen. Door deze natuurlijke manier van ventileren gaat veel warmte verloren. Zeker als u investeert in goede isolatie om warmte binnen de woning te houden, is het zonde als dat vervliegt zodra u een raam open zet. U wilt natuurlijk wel verse lucht de woning in blijven halen. Daarom is stap 2 richting het verduurzamen van de woning kiezen voor goede ventilatie. Hoe kunt u dat doen? Door het toepassen van een mechanisch ventilatiesysteem met warmteterugwinning.
Stap 1: isoleren
Vrijstaande woning, 2-onder-1-kap en hoekwoningen Bij deze soorten woningen uit de periode 1946 - 1975 geldt eigenlijk allemaal hetzelfde: er lekt heel gemakkelijk warmte weg, vooral door de muren en het dak. Er is relatief veel muuroppervlak en de spouwmuur is vaak niet geïsoleerd. Ook oud glas speelt hier een rol. Warmte stijgt altijd omhoog, waardoor veel warmte verloren gaat via het dak.
De verwarmingsinstallatie moet onnodig hard werken om het binnen comfortabel en warm te houden. De belangrijkste maatregelen om dit type woning uit deze bouwperiode te verduurzamen concentreren zich daarom rondom het verbeteren van de isolatie. Op deze manier wordt het verlies van warmte voorkomen, wat zorgt voor meer comfort en een lagere energierekening.
De meest getroffen energiebesparende maatregelen voor dit type woning zijn:
Dakisolatie
Spouwmuurisolatie
Isolerend glas
Vloer- of bodemisolatie
Naad- en kierdichting
Tussenwoning Bij een tussenwoning uit deze periode lekt warmte vooral gemakkelijk weg door het dak en de vloer vanwege de relatief grote oppervlaktes. Ondanks dat een tussenwoning relatief weinig muuroppervlakte heeft, gaat ook warmte verloren via de ongeïsoleerde spouwmuur. Afhankelijk van de verhouding tussen muuroppervlakte en glas, gaat soms meer warmte verloren door de ramen.
Door het ontbreken van de isolatie moet de verwarmingsinstallatie onnodig hard werken om het binnen comfortabel en warm te houden. De belangrijkste maatregelen om dit type woning uit deze bouwperiode te verduurzamen concentreren zich daarom rondom het verbeteren van de isolatie. Op deze manier wordt het verlies van warmte voorkomen, wat zorgt voor meer comfort en een lagere energierekening.
De meest getroffen energiebesparende maatregelen voor dit type woning zijn:
Dakisolatie
Vloer- of bodemisolatie
Spouwmuur isolatie
Isolerend glas
Naad- en kierdichting
Stap 2: ventileren
Naarmate een woning beter wordt geïsoleerd en goede naad- en kierdichting is toegepast, komt er geen verse lucht meer op natuurlijke manier naar binnen. Dat is aan de ene kant mooi, want daardoor kan ook geen warme lucht meer naar buiten ontsnappen. Aan de andere kant heeft het effect op de luchtkwaliteit in huis. Om de woning van goed en gezond binnenklimaat te blijven voorzien, is het daarom van belang om de juiste manier van ventilatie toe te passen. Een balansventilatie systeem zorgt voor evenveel aanvoer van frisse lucht als afvoer van oude lucht. Om warmteverlies te voorkomen, kies je voor een balansventilatie systeem met warmteterugwinning.
Er zijn twee opties:
1. Balansventilatie met warmteterugwinning
2. Decentrale balansventilatie met warmteterugwinning
Er zijn ook vraaggestuurde balansventilatie systemen, die meten hoe gezond de luchtkwaliteit is. Deze systemen passen actief de aanvoer van frisse lucht en afvoer van vuile lucht aan, aan de behoefte. Denk bijvoorbeeld aan het drogen van was of een feestje in huis.
Stap 3: zonne-energie
Als u de stappen heeft ondernomen om zo veel mogelijk energie te besparen, is het tijd om te gaan kijken naar hoe u duurzaam energie kunt opwekken. De eerste stap hierin is het gebruiken van zonne-energie. Met zonne-energie kunt u elektriciteit opwekken, maar ook warm water produceren voor eigen gebruik.
Stap 4: Duurzaam verwarmen
Stap 5: Handige tips en slimme apparaten
Woningen uit 1976 - 1987
Onder andere door de oliecrisis van 1973 is men gaan nadenken over het efficiënter omgaan met energie. Er werden in deze bouwperiode voor het eerst (geringe) eisen gesteld aan de energiezuinigheid van woningen. In woningen uit deze periode is meestal bij dak, vloer en spouwmuur een lichte vorm van isolatie geplaatst tijdens de bouw. Vaak is dat van slechte tot matige kwaliteit. Veel woningen uit deze bouwperiode hebben dubbel glas, maar niet modern HR++ glas.
Bij woningen uit deze periode wordt vaak nog op natuurlijke manier geventileerd. Dit betekent dat er frisse lucht de woning in wordt gehaald door natuurlijke luchtstromen te creëren. Denk hierbij aan het openzetten van ramen of roosters. Ook door openingen zoals naden en kieren komt frisse lucht de woning binnen. Vanaf 1980 werd in woningen mechanische ventilatie type C toegepast. Bij dit type systeem wordt vuile lucht actief afgevoerd via bijvoorbeeld de keuken of de badkamer. Frisse lucht komt nog op een natuurlijke manier binnen door bijvoorbeeld ventilatieroosters.
Door bovenstaande manieren van ventileren gaat veel warmte verloren. Zeker als u investeert in goede isolatie om warmte binnen de woning te houden, is het zonde als dat vervliegt zodra u een raam open zet, of warmte lucht actief naar buiten afvoert. U wilt natuurlijk wel verse lucht de woning in blijven halen. Daarom is stap 2 richting het verduurzamen van de woning kiezen voor goede ventilatie. Hoe kunt u dat doen? Door het toepassen van een mechanisch ventilatiesysteem met warmteterugwinning.
Stap 1: isoleren
Vrijstaande woning Door de slechte kwaliteit van de isolatie, lekt uit dit soort woningen warmte nog te gemakkelijk weg. Dit gebeurt vooral door de muren, waar relatief veel oppervlakte van is. Ook door het dak stijgt veel warmte omhoog. Hierdoor moet de verwarmingsinstallatie hard werken om het binnen comfortabel en warm te houden. De belangrijkste maatregelen om deze woningen te verduurzamen concentreren zich daarom rondom isolatie.
De meest getroffen energiebesparende maatregelen voor dit type woning zijn:
1. Na-isolatie spouwmuur 2. Dakisolatie 3. Vloer- of bodemisolatie 4. Isolerend glas 5. Naad- en kierdichting
2-onder-1-kap woning Door de slechte kwaliteit van de isolatie lekt uit dit soort woningen warmte nog gemakkelijk weg. Dit gebeurt vooral door de muren, waar relatief veel oppervlakte van is. Ook door het dak stijgt veel warmte omhoog. Hierdoor moet de verwarmingsinstallatie hard werken om het binnen comfortabel en warm te houden. De belangrijkste maatregelen om deze woningen te verduurzamen concentreren zich daarom rondom isolatie.
De meest getroffen energiebesparende maatregelen voor dit type woning zijn:
1. Na-isolatie spouwmuur 2. Dakisolatie 3. Vloer- of bodemisolatie 4. Isolerend glas 5. Naad- en kierdichting
Hoekwoning In dit type huis lekt warmte nog te gemakkelijk weg. Dit gebeurt vooral door de muren, waar relatief veel oppervlakte van is. Hierdoor moet de verwarmingsinstallatie hard werken om het binnen comfortabel en warm te houden. De belangrijkste maatregelen om deze woningen te verduurzamen concentreren zich daarom rondom isolatie. De drie meest getroffen maatregelen voor dit type woning zijn:
1. Na-isolatie spouwmuur 2. Vloer- of bodemisolatie 3. Isolerend glas 4. Dakisolatie 5. Naad- en kierdichting
Tussenwoning In dit type huis lekt warmte nog te gemakkelijk weg. Dit gebeurt vooral door het dak en de vloer, waar relatief veel oppervlakte van is. Ook gaat warmte verloren via de slecht geïsoleerde spouwmuur. Afhankelijk van het oppervlakte tussen muur en raam, gaat soms meer warmte verloren via de ramen. De verwarmingsinstallatie moet hard werken om het binnen comfortabel en warm te houden. De belangrijkste maatregelen om deze woningen te verduurzamen concentreren zich daarom rondom isolatie.
De meest getroffen energiebesparende maatregelen voor dit type woning zijn:
1. Dakisolatie 2. Vloer- of bodemisolatie 3. Isolerend glas 4. Na-isolatie spouwmuur 5. Naad- en kierdichting