Woningen gebouwd tussen 2013 - 2015

Woningen gebouwd tussen 2013 en 2015

In deze bouwperiode zijn woningen standaard redelijk goed geïsoleerd. Alle onderdelen van de woning (vloer, muur en dak) hebben een isolatiewaarde van rond de 3,5 (Rc-waarde) gekregen. Er is standaard isolerend HR++ glas of triple (HR+++ glas) toegepast. In woningen uit deze periode is ook al vaak balansventilatie met warmteterugwinning toegepast. Ook is er goede naad- en kierdichting toegepast.

Veelvoorkomende uitdagingen bij woningen uit deze bouwperiode zijn:

• Warmteverlies en tocht in huis door mechanische ventilatie type C. Bij mechanische ventilatie type C wordt er voortdurend vuile lucht afgezogen in de woning. Frisse (koude) lucht komt de woning binnen via ventilatieroosters en (kiep)ramen.

Energiezuinig maken van woningen uit 2013 - 2015

De meest slimme oplossing om woningen uit de periode 2013 - 2015 energiezuinig te maken is het toepassen van goede ventilatie. Dit is ook belangrijk voor een gezonde lucht in huis. Ook is het slim om eigen elektriciteit op te wekken.

Stap 1: Isoleren

Isoleren is bij woningen uit deze bouwperiode niet nodig. De verschillende onderdelen van de woning zijn goed geïsoleerd en geschikt voor verwarmen op lage temperaturen (LT). Een woning kan op lage temperatuur verwarmd worden met bijvoorbeeld een warmtepomp of lage temperatuur warmtenet. Gaat u later nog eens verbouwen? Dan kan u de isolatie alsnog verbeteren. Let daarbij goed op de isolatiewaarde (Rc) die u wilt halen. Hoe hoger de Rc hoe beter.

Isolatiepakket voor woningen uit 2013 - 2015:

Dakisolatie

Verbeteren van de dakisolatie is niet nodig. Tenzij u gaat verbouwen en bijvoorbeeld de dakbedekking vervangt. Dan is het altijd slim om de isolatie te verbeteren. U kunt de bestaande dakisolatie verbeteren door uw dak te isoleren vanuit de binnen- of buitenkant. Doe dit met een goede isolatiewaarde van minimaal Rc 4,5. Let hierbij ook goed op wat er al in het dak zit aan isolatiemateriaal en dampremmende- of klimaatfolies. Meer informatie over dakisolatie vindt u hier.

Vloerisolatie

Verbeteren van de vloerisolatie is niet noodzakelijk. Tenzij u gaat verbouwen en bijvoorbeeld vloerverwarming laat installeren. Als er vloerverwarming aanwezig is, wilt u het liefst de vloerisolatie verbeteren naar een isolatiewaarde van Rc 4,5. Meer informatie over vloerisolatie vindt u hier.

Isolerend glas

Vaak is er minimaal HR++ glas aanwezig in woningen uit deze bouwperiode. Het aanschaffen van beter isolerend glas is daarom niet nodig. Als de kozijnen aan vervanging toe zijn, dan is zeer goed isolerend HR+++/Triple glas de beste keuze. Meer informatie over isolerend glas vindt u hier.

Muurisolatie

Omdat de spouwmuur volledig geïsoleerd is opgeleverd met een Rc van 3,5, is beter isoleren niet nodig. U kunt de muurisolatie eventueel verbeteren door binnen- of buitengevel isolatie toe te passen. Meer informatie over muurisolatie vindt u hier.

Stap 2: Ventileren

Bij woningen die goed geïsoleerd zijn en goede naad- en kierdichting hebben, komt weinig frisse en zuurstofrijke lucht op een natuurlijke manier naar binnen. Daarom is het toepassen van een goed ventilatiesysteem belangrijk voor een gezond binnenklimaat.

Ventilatieoplossingen voor woningen uit 2013 - 2015

Met balansventilatie met warmteterugwinning zorgt u voor voldoende zuurstof in huis, afvoer van vocht en voorkomt u onnodig warmteverlies. Veel woningen uit deze bouwperiode hebben al balansventilatie met warmteterugwinning (WTW). Bij warmteterugwinning wordt de warmte uit de afvoerlucht overgedragen aan de binnenkomende lucht.

In andere gevallen is er nog mechanische ventilatie type C aanwezig, waarbij alleen lucht wordt afgevoerd. De aanwezige afvoerbox van de mechanische ventilatie type C in deze woningen kan worden vervangen voor balansventilatie met warmteterugwinning.

Grote verbouwing?

Kijk dan meteen naar de mogelijkheden om goede centrale vraaggestuurde balansventilatie aan te leggen met warmteterugwinning. Als er mechanische ventilatie type C in de woning aanwezig is, zijn de afvoerkanalen al gelegd.

Kleine verbouwing?

Kies voor decentrale balansventilatie met warmteterugwinning. Hierbij wordt er één apparaat toegepast per (grote) ruimte in de gevel. In slaapkamers is dit vaak minder relevant als er niet verwarmd wordt. Er moet dan wel op een andere manier geventileerd blijven worden om vocht af te voeren en voldoende gezonde binnenlucht te verzorgen.

Meer informatie over ventilatieoplossingen vindt u hier.

Stap 3: Zonne-energie

Zonne-energie komt gratis en voor niets op het dak van uw huis terecht. Heeft u voldoende ruimte op het dak van uw woning? Dan is het slim om daar iets mee te doen door zonnepanelen of zonnecollectoren te plaatsen. Daarmee wekt u duurzaam elektriciteit en/of warmte op die bovendien kan zorgen voor een flinke besparing op de energierekening.

Meer informatie over zonnepanelen vindt u hier.

Meer informatie over zonneboilers vindt u hier.

Aardgasvrij maken van woningen uit 2013 - 2015

Om in de toekomst aardgasvrij te kunnen wonen is het belangrijk te begrijpen wat het betekent om een bestaande woning van het aardgas af sluiten. Aardgas wordt in een oude woning vooral gebruikt voor verwarming (70%). Koken (5%) en het gebruik van warm tapwater (25%) maken een kleiner deel uit van het gasverbruik.

De grootste hoeveelheid aardgas wordt dus in de meeste woningen besteed aan het verwarmen van de woning. Daarom zijn isoleren en goed ventileren essentieel in het aardgasvrij krijgen van een woning: het helpt de warmtevraag van een woning zo veel mogelijk te verminderen.

Na het toepassen van isolatie en goede ventilatie kan een woning op een energiezuinige manier aardgasvrij worden verwarmd. Wat daarvoor nodig is, wordt hieronder besproken.

Stap 4: Aardgasvrij verwarmen

Bij iedere woning is het belangrijk om te weten wat er in de toekomst aan voorzieningen worden aangelegd in de wijk om de woning duurzaam van warmte te voorzien. Deze plannen (Transitievisie Warmte) van de gemeente zijn eind 2021 bekend gemaakt. U kunt zich voorbereiden met maatregelen die altijd interessant zijn, omdat ze uw energierekening verlagen.

Oplossingen voor aardgasvrij verwarmen voor woningen uit 2013 - 2015

Er zijn op dit moment drie voor de hand liggende oplossingen om een woning te kunnen verwarmen zonder aardgas.

Aardgasvrij verwarmen op lage temperatuur: warmtepomp of lage temperatuur warmtenet

Verwarmen op lage temperatuur (LT) gebeurt met temperaturen van maximaal 50 graden. Elektrisch verwarmen wordt meestal gedaan met een warmtepomp. Een andere manier is met infraroodverwarming. Infraroodverwarming is stralingswarmte en voelt net als een terrasverwarmer.

Verwarmen met een warmtepomp gebeurt met water door het cv-systeem op lage temperatuur. Dit gebeurt ook bij een LT warmtenet. Met een LT warmtenet wordt water met maximaal 50 graden naar de woning vervoerd, wat wordt gebruikt voor de verwarming en het warme tapwater.

Voor verwarmen op lage temperatuur moet het warmte afgiftesysteem in de woning geschikt zijn. Systemen die geschikt zijn voor het afgeven van warmte op lage temperatuur zijn vloerverwarming en lage temperatuur convectoren.

Meer informatie over warmtepompen vindt u hier.

Meer informatie over infraroodverwarming vindt u hier.

Om woningen uit deze periode op lage temperatuur te verwarmen is de isolatie goed. Het verbeteren van isolatie op natuurlijke momenten is altijd een goede stap om de energiekosten omlaag te brengen. Indien nog niet aanwezig, moet balansventilatie met warmteterugwinning worden toegepast. Een warmte-verliesberekening kan aantonen of de woning met een warmtepomp verwarmd kan worden.

Aardgasvrij verwarmen op midden temperatuur: midden temperatuur warmtenet

Bij verwarmen op midden temperatuur (50 - 70 graden) wordt met een medium temperatuur (MT) warmtenet water naar de woning vervoerd wat wordt gebruikt voor de verwarming en het warme tapwater. Bij hele oude radiatoren kan het zijn dat deze moeten worden aangepast om warmte op deze temperaturen te kunnen afgeven

Om woningen uit deze periode met midden temperatuur te verwarmen is het niet nodig iets te verbeteren aan de woning. Het verbeteren van isolatie op natuurlijke momenten is een goede stap om de energiekosten omlaag te brengen.

Aardgasvrij verwarmen op hoge temperatuur: hoge temperatuur warmtenet of groen gas oplossing

Bij verwarmen op hoge temperatuur (70 - 90 graden) wordt door een hoge temperatuur (HT) warmtenet water naar de woning vervoerd, wat wordt gebruikt voor verwarming en warm tapwater. Er hoeft niks aan het verwarmingssysteem aangepast te worden.

Bij een groen gas oplossing hoeft alleen de cv-ketel aangepast te worden. Wel wordt aangeraden om te werken met een hybride warmtepomp, omdat groen gas heel duur zal zijn.

Om woningen uit deze periode met hoge temperatuur te verwarmen hoeft niets aangepast te worden in de woning. Het verbeteren van isolatie op natuurlijke momenten is een goede stap om de energiekosten omlaag te brengen.

Besparen op gas voor warm tapwater: badkamer verbouwen

Als u plannen heeft om de badkamer te gaan verbouwen en een nieuwe frisse uitstraling te geven, is dit ook het moment om na te denken over energiebesparende maatregelen die u in de badkamer kunt toepassen. Het is mogelijk om een douche met warmteterugwinning te installeren. Bij dit systeem wordt warmte uit het afvoerwater teruggewonnen. Deze warmte wordt vervolgens gebruikt om het schone koude water wat naar de mengkraan gaat vast voor te verwarmen. Op die manier bespaart u gas voor het verwarmen van tapwater.

Een andere slimme zet is een waterbesparende douchekop. Door het water te mengen met lucht, ervaart u een net zo comfortabele douchestraal terwijl er minder warm tapwater wordt gebruikt. Ook zo bespaart u op gas voor het maken van warm tapwater.

Slim energie besparen

Naast grote energiebesparende maatregelen die enige planning en vakmanschap vereisen zijn er ook kleinere maatregelen die u vaak zelf kan doen uw woning toekomstbestendig te maken en waar u energie mee bespaart. Hieronder staan de meest voor de hand liggende slimme energiebesparende maatregelen uitgelicht. Voor meer tips kunt u het e-book 50 slimme tips downloaden.

Ledverlichting

Het vervangen van gloeilampen en halogeenlampen voor LED bespaart veel energie, ook als de lampen nog niet kapot zijn. Dit verdient zichzelf binnen een jaar terug. Spaarlampen kunnen gebruikt blijven worden tot ze stuk gaan.

A+++ apparaten

Het vervangen van een oude apparaat zoals koelkast, wasmachine en droger voor een A+++ apparaat bespaart op elektriciteitskosten gedurende de gehele levensloop van het apparaat. Kijk dus niet alleen naar aanschafkosten.

Slimme thermostaat

Met een slimme thermostaat kan verwarmen worden ingesteld op gewoontes, ritme en gedrag. Ook kan van een afstand de thermostaat bediend worden. Dit zorgt voor efficiënter stookgedrag en zo een besparing op gas.

Keuken verbouwen

Als u de keuken gaat verbouwen kunt u meteen kiezen voor kopen op inductie. Dit is een kleine stap richting aardgasvrij wonen. Daarnaast kunt u kiezen voor een recirculatie afzuigkap. Dit type afzuigkap heeft geen afvoerkanaal en is niet aangesloten op de buitenlucht. Er kan dus geen koude lucht via naar binnen komen.

Voor meer tips kunt u het e-book 50 slimme tips downloaden.

Een aantal woningtypes uitgelicht

Elke woning is anders en verliest warmte op een andere manier. Hieronder staan kort de verschillende type woningen benoemd en hun eigenschappen.

Vrijstaande woningen

Vrijstaande woningen hebben relatief veel muuroppervlak. Omdat in deze periode standaard goede isolatie werd toegepast, gaat de meeste warmte verloren door het relatief slecht geïsoleerde dak. Ook gaat warmte verloren door, indien aanwezig, mechanische ventilatie type C in combinatie met roosters boven de ramen.

Hoek- en twee-onder-een kapwoning

2-onder-1-kap-woningen en hoekwoningen uit deze hebben relatief veel muur- en dakoppervlak. Omdat in deze periode standaard goede isolatie werd toegepast, gaat de meeste warmte verloren door het relatief slecht geïsoleerde dak. Ook gaat warmte verloren door, indien aanwezig, mechanische ventilatie type C in combinatie met roosters boven de ramen.

Tussenwoningen

Tussenwoningen hebben in verhouding veel dak- en vloeroppervlak en relatief veel glasoppervlak ten opzichte van het geveloppervlak. Omdat in deze periode standaard goede isolatie werd toegepast, gaat er vooral nog warmte verloren via het relatief slecht geïsoleerde dak. Ook de mechanische ventilatie type C met roosters boven de ramen zorgt voor warmteverlies, doordat koude lucht de woning wordt binnengehaald.

Appartement

Appartementen hebben in verhouding veel glasoppervlak ten opzichte van het geveloppervlak. Er gaat daarom veel warmte verloren via de ramen. Afhankelijk van de positie van het appartement gaat via andere componenten van de schil van het appartement warmte verloren. Zo gaat bij een appartement op de hoek onder het dak ook veel warmte verloren via de gevel en het dak. Ook als er mechanische ventilatie type C is gaat hierdoor warmte verloren.

Bent u huurder?

(zie ook huurwoningen)

Een groot deel van de appartementen uit deze bouwperiode wordt verhuurd. Als huurder bent u beperkt in wat u kunt doen, omdat u afhankelijk bent van uw verhuurder.

Kosten en besparingen

Een woning gebouwd tussen 2013 - 2015 aardgasvrij en toekomstbestendig maken is een haalbare klus. De kosten verschillen sterk per woningtype en zijn ook afhankelijk van het woonoppervlak. Een groter vrijstaand huis heeft iets meer arbeid en materiaal nodig om deze te verduurzamen vergeleken met een tussenwoning. Ook is het afhankelijk van wat er al aan een woning gebeurd is door de jaren heen.

Wat zijn de kosten en besparingen?

Onderstaande kosten en besparingen zijn gebaseerd op het prijspeil van januari 2024.

Onderstaande kosten en besparingen zijn voorbeelden. Ze zijn gebaseerd op de bouwstandaarden in de bouwperiode 2013 tot 2015 en een 3 persoons huishouden. Er is geen rekening gehouden met eventuele verbeteringen of verbouwingen die na de bouw aan de woning zijn uitgevoerd. De werkelijke besparingen zijn afhankelijk van veel factoren zoals hoe u uw woning verwarmd of gebruik maakt van ventilatie.

Isolatie

Voor lage temperatuur verwarming zoals een warmtepomp, is het niet noodzakelijk om de isolatie van uw woning te verbeteren.

Naad- en kierdichting

Elke woning heeft naden en kieren. Goede naad- en kierdichting is relatief goedkoop en kan het comfort in huis flink verhogen. U kunt tot €100 besparen door alle naden en kieren in huis te dichten

Ventilatie

Als u nog geen ventilatie-systeem met warmteterugwinning heeft, dan kost dat al snel €10.000. Een mechanisch ventilatiesysteem is goed voor het binnenklimaat en daarmee ook voor uw gezondheid. Daarnaast bespaart u met goede warmteterugwinning flink op de gasrekening. Jaarlijks bespaart u 15% tot 30% ten opzichte van ventilatie zonder warmteterugwinning.

Zonne-energie

Een set zonnepanelen voor een eengezinswoning kost gemiddeld tussen de €4.000 en €5.000. Daarmee bespaart u ongeveer 80% op de elektriciteitsrekening.

Duurzaam verwarmen

Met het aanleggen van een verwarmingssysteem dat geschikt is voor lage temperatuur maakt u uw huis energiezuinig en voorbereid op de toekomst. Bijvoorbeeld met vloerverwarming en/of lage temperatuur convectoren. Voor een gemiddelde tussenwoning kost dit ongeveer €7.500 en voor een gemiddelde vrijstaande woning €10.500.

Een hybride warmtepomp kost ongeveer €7.000 (exclusief subsidie) en daarmee bespaart u ongeveer 70% op het gasverbruik voor verwarmen. De cv-ketel gebruikt u dan nog voor het maken van warm tapwater of op hele koude winterdagen.

Een all-electric warmtepomp (lucht) kost ongeveer €12.250 (exclusief subsidie). Daarmee is uw woning (bijna) helemaal aardgasvrij. Met een all-electric warmtepomp bespaart u minstens €215 per jaar op de kosten voor het vastrecht voor gas (als u ook elektrisch kookt). Daarbij komt de besparing op uw energieverbruik voor verwarmen en warm water. Deze besparing is afhankelijk van het overgebleven gasverbruik na het nemen van isolatiemaatregelen, naad- en kierdichten en energiezuinige ventilatie.

Het aansluiten op een warmtenet kost in 2024 ongeveer €5.250. Hierbij komen nog extra kosten als de afstand tussen woningen en de hoofdleiding van het warmtenet meer dan 25 meter is. Met een aansluiting op een warmtenet is uw woning aardgasvrij.

Als er een alternatieve vorm van gas in plaats van aardgas in uw wijk komt, zijn er geen aanpassingen nodig aan het warmteafgiftesysteem. Het is nog onbekend hoeveel het gaat kosten om aan te sluiten op een groen gasnet. Let op, de verwachting is dat zeer weinig woningen (minder dan 10%) van groen gas gebruik gaan maken in de toekomst. Dat komt doordat er weinig groen gas beschikbaar is en het duur is om te produceren.

Elektrisch koken

Om echt volledig aardgasvrij te wonen is het ook noodzakelijk om elektrisch te gaan koken. Het aanschaffen van een inductie- of keramische kookplaat en de nodige aanpassingen aan de meterkast kost ongeveer €2.500.

Slim energie besparen

Slimme besparingen zoals ledverlichting, leidingisolatie of een waterbesparende douchekop verdient u vaak binnen 1 à 2 jaar al terug.

Wat zijn de voordelen?

Maandelijks betaalt u een aardig bedrag aan de energiemaatschappij. Dat is best zonde, want u kunt dat geld ook investeren in energiebesparende maatregelen die uw wooncomfort vergroten en uw energierekening verlagen. Bovendien toont onderzoek aan dat investeren in duurzame maatregelen een positief effect heeft op de woningwaarde.

Schatting jaarlijkse energielasten tussenwoning - vrijstaande woning uit 2013-2015 met 3 personen

In 2024 betaalt u voor gas en elektriciteit waarschijnlijk ongeveer €2.400 voor een tussenwoning en €3.500 voor een vrijstaande woning.

Wij gaan ervan uit dat de energieprijzen 2% per jaar stijgen. Dat betekent dat u in totaal over 15 jaar €44.500 voor een tussenwoning en €63.500 voor een vrijstaande woning betaalt voor gas en elektriciteit als u geen maatregelen treft.

Door energiebesparende maatregelen te nemen verlaagt u de energiekosten over 15 jaar met ongeveer €28.700 voor een tussenwoning en tot €39.500 voor een vrijstaande woning. Dat zijn flinke besparingen.

Andere voordelen

• Lagere maandelijkse woonlasten

• Hogere woningwaarde

• Tegengaan van onnodige CO2 uitstoot

• Verhoging van wooncomfort en gezondheid

• Aanpakken van gebreken

• Toekomstbestendig maken van de woning

Subsidies en leningen

Er zijn landelijk en lokaal verschillende subsidies en leningen beschikbaar voor het financieren van energiebesparende maatregelen.

Landelijke subsidieregelingen

ISDE subsidie: Isolatie

Met de ISDE (Investeringssubsidie duurzame energie en energiebesparing) kunt u onder andere subsidie krijgen op de investering in isolatiemaatregelen. U kunt de subsidie al aanvragen vanaf 1 maatregel. Het subsidiebedrag hangt af van welke maatregel u uitvoert en hoeveel vierkante meters er geïsoleerd worden.

Tip: uw subsidiebedrag voor isolatiemaatregelen verdubbelt als u meer dan één isolatiemaatregel uitvoert. Dit geldt ook als u een isolatiemaatregel combineert met de installatie van een warmtepomp, zonneboiler of aansluiting op een warmtenet. Vraag hiervoor subsidie aan binnen 24 maanden na het uitvoeren van de eerste maatregel. Kijk voor alle voorwaarden en de precieze subsidiebedragen per maatregel op de website van de RvO.

U heeft geen recht op subsidie als u al eerder een andere subsidie voor dezelfde type(n) isolatiemaatregel(en) heeft ontvangen. Als u andere soorten isolerende maatregelen laat uitvoeren wel.

ISDE subsidie: warmtepomp, zonneboiler, aansluiting warmtenet of elektrische kookvoorziening

Aanvullend op de isolatiemaatregelen is de ISDE ook aan te vragen voor warmtepompen, zonneboilers, een aansluiting op een warmtenet en een elektrische kookvoorziening. De hoogte van de subsidie is afhankelijk van het soort warmtepomp en zonneboiler. Bij een aansluiting op een warmtepomp en de installatie van een elektrische kookvoorziening is de subsidie een vast bedrag.

Meer informatie over ISDE en een rekentool voor het berekenen van uw subsidiebedrag vindt u op de website van het RvO.

Hulp nodig bij het aanvragen van ISDE?

Soms is het ingewikkeld om subsidie aan te vragen. Er zijn verschillende bedrijven die u hiermee kunnen helpen. Ga hiervoor naar ons vakspecialisten register en filter op subsidies. U vindt dit filter onder het kopje Financieel advies. Klik op de knop hieronder om naar het vakspecialisten register te gaan.

Lokale en regionale subsidies

Naast de landelijke subsidies, zijn er ook in specifieke gemeentes of regio’s initiatieven beschikbaar gesteld om investeringen in energiebesparende maatregelen te stimuleren. Denk bijvoorbeeld aan subsidies voor groene daken, aardgasvrij wonen of speciale leningen met 0% rentetarief.

Meer informatie over subsidies, leningen en fiscale regelingen vindt u op onze website onder het kopje subsidies, of via de. 

Btw regelingen   

Op dit moment profiteert u van een verlaagd BTW-tarief op isolatiemaatregelen. Voor vloer-, dak-, spouwmuur- en glasisolatie geldt een verlaagd BTW-tarief van 9% (normaal 21%) op het arbeidsloon. Let op, dit geldt dus niet voor de materialen!

Vanaf 1 januari 2023 is de btw op de aanschaf en installatie van zonnepanelen afgeschaft. Het btw tarief is omlaag gegaan van 21% naar 0%. U hoeft dus niet meer de btw voor te schieten en later terug te vragen aan de Belastingdienst.

Leningen

De Energiebespaarlening is door de overheid in het leven geroepen om particulieren te stimuleren te investeren in het verduurzamen van de eigen woning. U kunt tot maximaal €27.000,- euro lenen voor energiebesparende maatregelen. Bij een ZEP (Zeer Energiezuinig Pakket) mag u zelfs maximaal €54.000,- lenen en bij een NOM (Nul op de Meter) maximaal €71.000,-. U betaalt geen of een aantrekkelijke rente (hangt af van uw inkomen) die gedurende de hele looptijd van de lening vaststaat. Meer informatie vindt u op de website van de Energiebespaarlening.

De Duurzaamheidslening wordt door het Stimuleringsfonds Volkshuisvesting (SVn) in samenwerking met provincies en gemeenten lokaal aangeboden tegen gunstige voorwaarden. Meer informatie vindt u op de website van de Duurzaamheidslening.

Financiering via uw hypotheek

Ook is het bij verschillende banken mogelijk om energiebesparende maatregelen te financieren in de hypotheek van de woning of door het afsluiten van een speciaal groendepot. Informeer bij uw bank voor de mogelijkheden.

Wat is de volgende stap?

1. Breng uw situatie in kaart: wat zijn uw energielasten over de komende 15 jaar en welke natuurlijke momenten voor verbouwing of renovatie komen er aan?

2. Bepaal uw eigen ambities: wilt u uw energierekening omlaag krijgen, uw comfort verhogen, of liever zo snel mogelijk van het aardgas af ongeacht de plannen van de gemeente?

3. Bekijk in het bovengenoemde stappenplan welke stappen u nu al kunt nemen

4. Achterhaal wat er al bij u in de buurt gebeurt: zijn er collectieve acties waar u aan mee kunt doen?

5. Informeer bij de gemeente hoe het staat met de Transitievisie Warmte en wacht tot deze plannen rond zijn voor u grote kostbare ingrepen doet (tenzij het een natuurlijk moment is: bijvoorbeeld dakbedekking betekent is meteen mee-isoleren!)

6. Meer informatie over de verschillende maatregelen? Ga naar Woning verbeteringen.

7. Op zoek naar bedrijven om mee aan de slag te gaan? Kijk bij vakspecialisten.

8. Benieuwd naar financieringsmogelijkheden? Bekijk de mogelijke subsidies en leningen.